Helichrysum italicum gümüş yapraklı, altın renkli çiçekleri olan, olumsuz yetişme koşullarına dayanıklı uzun ömürlü bakımı kolay bir bitkidir. Olgunlaştıkça 60 cm boyunda 90 cm genişliğe kadar büyüyen herdem yeşil çalı formlu bir yapıya sahiptir. Akdenizin endemik türüdür.
Helichrysum adı güneş anlamına gelen helios ile altın anlamına gelen “chrysos” Yunanca sözcüklerden türetilmiştir. Tür adı italicum 'İtalya'dan' anlamındadır. Bazı bölgelerde bu tür İtalyan Helichrysum olarak adlandırılır. Yaygın olarak The Curry Plant olarak adlandırılan Helichrysum italicum, son derece aromatik bir bitkidir, kesildiğinde yaprak, adaçayı andıran, reçineye benzediği söylenen bir reçineye sahiptir.
Eskiden Helichrysum angustifolium denirdi. Helichrysum serotinum ile sinonimdir.
İtalya, Balkanlar, İspanya ve Fransa'da yetiştirilmektedir. Helichrysum italicum, parfümeri ve aromaterapide yaygın olarak kullanılan pahalı ve canlandırıcı uçucu yağı için üretilir. Anti-inflamatuar, fungisidal ve büzücü etkileri ön plandadır kozmetik, yanıklar, sıyrıklar ve yaraların yanı sıra akne veya sedef hastalığı gibi cilt problemleri tedavisinde takviye edici olarak kullanılır. Bitki diğer aktiviteler olarak antimikrobiyal, anti-enflamatuar, antioksidan ve anti-viral aktivitelerin yanı sıra sivrisinekler dahil olmak üzere böceklere karşı kaçırıcı etkiler de dahil olmak üzere çeşitli biyolojik özelliklere sahiptir.
Tohum
Altınotu tohumunun 1 gramında 10.000 tohum bulunur. Tohumlar çok küçük olduğundan mibzerle ekim zordur.
Yetiştirme İklim İsteği
Güneşi sever, -10 ° C yi geçmeyen düşük sıcaklıklı yerlerde ve bu sıcaklığın altına düşmeyen rakımlarda yetişebilir.
Toprak İstekleri
Nemli olan iyi drenajlı bir toprak uygundur. Kuraklığa dayanıklıdır kuru, fakir topraklar ve ağır topraklarla başa çıkabilirler. Taşlı, Alkali ve kireçli toprakları sever. Su isteği çok düşüktür bu nedenle bir anlamda ada ve susuz dağ ve arazilerin bitkisidir. Yaz aylarında yabancı ot mücadelesi bitkinin güçlü büyümesi açısından önemlidir.
Çimlenme
Tohumlar çimlenmesi için ışık gereklidir, bu nedenle yüzeye ekilmelidir. 14- 26 ° C'de 14 gün içinde çimlenme gerçekleşir. Ekim yüzeyine tohumlar ekilir ve hafifçe bastırılır ve spreyleme sulanır. Sera etkisi yapacak ve ışık alacak şekilde üstü kapatılır. Fideler ilk gerçek yapraklarını çıkarttıktan sonra daha rahat büyümesi için viyollere şaşırtılır ya da esas dikim yerlerine dikilir. Hazır yetiştirilmiş fidelerle bahçe tesisi zaman kazandırır.
Dikim
Erken ilkbaharda yapılır. 20-30 cm sıra arası 70-100 cm sıra üzeri mesafelerle dikilmelidir. Dekara en az 2000 bitki önerilir. Ömrü 7-10 yıl olduğundan sıra aralarını sık tutup birim alanda daha fazla bitkiyle rekolte artışı sağlanabilir. Dikim aralık ve mesafeleri makinalı hasat yapılacaksa ilk dikimde makinenin özelliklerine göre yapılmalıdır.
Hasat
Hasat zamanı çok önemlidir, genel olarak çiçeklenme sırasında gerçekleşmelidir. Çiçek açtığında taç yaprakları arasındaki boşluğun bir milimetreyi geçmemesi gerekiyor, çiçekler tamamen açılmışsa ticari değeri kalmıyor. Bu nedenle hasat çiçeklenmenin başlangıcında gerçekleşmelidir, aksi takdirde verim düşer.
Altınotu 10 yıl kadar yaşayan bir bitki olduğundan ilk yıllarda verim düşük olur esas verim 3. Yıldan sonra başlar. Hasat güneş yükselip hava ısınmadan sabah erken yapılmalıdır. Makine ile biçim yapılabilir elle hasatta moturlu biçme makinaları ya da orak kullanılır.
Dekardan 1200 kg kadar yaş herba verimi alınabilir.
Kurutma
Helichrysum italicum varyetesinde kurutma çiçekleri fazla tercih edilmemektedir. Yağ için kurutulsa da herba olarak kurutulma diğer varyetelerde daha yaygındır. Yaprakları kurutulduğunda kokulu ve aromatik olduğundan köri bitkisi diye de isimlendirildiğinden et yemeklerinde kullanılabilmektedir.
Distilasyon
Hasat edilen çiçekler kızışmaya izin vermeden hemen kazanlara alınmalıdır, gerekirse distilasyon yapıldıkça hasat yapılmalıdır. Distilasyonda kireçli olmayan bir distilasyon suyu ya da buharı kullanılmalıdır. 1 ton yaş herbadan 1,5-2,2 kg’a kadar uçucu yağ alınabilir.
Distilasyon süresi 2,5 saattir. Kaynayan suda ya da buhar verilerek uçucu yağ alınabilir. Muhafaza Uçucu yağ 1, 5 ve 10 kg'lık cam ya da alüminyum şişelere doldurulur.
Tam, kapalı cam veya alüminyum kaplarda 5 ° C'de saklanması uygundur.
Kaynak: www.uludagagro.com/Kaynak